Steeds meer Nederlanders spreken meer dan één taal. Als gevolg zijn er ook vaker meertalige personen met afasie (PMA). Eerder onderzoek heeft uitgewezen dat twee- of meertalige personen bepaalde cognitieve voordelen hebben. Door jarenlange oefening met het spreken van twee talen, waarbij één taal onderdrukt moet worden, hebben tweetalige personen vaak betere executieve functies. Executief functioneren is een parapluterm voor verschillende hogere cognitieve processen, waaronder inhibitie (het onderdrukken van bepaald gedrag), het updaten van het werkgeheugen en het switchen tussen taken. Ook tweetalige PMA blijken betere executieve functies te hebben dan ééntalige PMA.
Dit is een belangrijk gegeven, omdat executieve functies van belang zijn in het functionele herstel van afasie na een beroerte. Functioneel herstel kan plaatsvinden door het verbeteren van talige functies, maar ook door het leren compenseren voor taalvaardigheden die verloren zijn gegaan. Eerder onderzoek naar het herstel van afasie heeft deze twee processen (herstel en compensatie) niet goed kunnen onderscheiden.
Rol executieve functies
Eén van de vragen die centraal staat in het huidige onderzoek is op welke manier executief functioneren kan leiden tot een verbetering van de functionele taalvaardigheid. Als tweetalige PMA inderdaad verbeterde executieve functies hebben, dan kan dat tot gevolg hebben dat deze groep PMA meer vooruitgang laat zien na een beroerte. Om die vragen te kunnen beantwoorden, is het allereerst van belang te kijken op welke manier executieve functies een rol spelen in zowel functionele communicatie, als bij het spreken van twee talen.
In dit onderzoeksproject worden verschillende experimenten ontworpen waarin de relatie tussen executief functioneren en talige functies wordt onderzocht. Daarnaast wordt er in een longitudinale studie onderzocht welke prognostische waarde (het behoud van) executief functioneren heeft voor het herstel van afasie. Dit zal aanwijzingen geven voor de behandeling van tweetalige PMA.
Heeft u ervaringen met het onderwerp, vragen of suggesties? We horen het graag!
Emailadres: s.mooijman@let.ru.nl
