Liu, Q., Li, W., Yin, Y., Zhao, Z., Yang, Y., Zhao, Y., … & Yu, J. (2022). The effect of music therapy on language recovery in patients with aphasia after stroke: a systematic review and meta-analysis. Neurological Sciences (2022) 43:863–872
Achtergrond
Uit een Amerikaans onderzoek bleek dat afasietherapie pas na 100 uur therapie een positief effect op de taal van de patiënt laat zien. Omdat er echter een groot tekort is aan logopedisten en klinisch linguïsten, wordt er gekeken naar andere opties. Muziektherapie is erg toegankelijk en daarom wordt op het moment onderzoek gedaan naar de effecten van deze therapie in verschillende settings. Uit eerdere onderzoeken is gebleken dat muziektherapie (denk aan zingen, intonatie nadoen en instrumenten bespelen) een positief effect heeft op bijvoorbeeld cognitieve functies, depressies en pijn, maar ook taalfuncties na een herseninfarct. Er waren al veel onderzoeken over het effect van muziektherapie op taalfuncties, maar onderzoek naar het effect bij afasiepatiënten na een herseninfarct is tot op heden achtergebleven. Daarom wordt in dit onderzoek een meta-analyse uitgevoerd om te kijken of muziektherapie de taalfuncties van afasiepatiënten na een herseninfarct kan verbeteren, vergeleken met conventionele taaltherapie of geen therapie.
Methode
Voor deze meta-analyse zijn de volgende databases doorzocht: PubMed, Embase, the Cochrane Library, Web of Science, CINAHL, ProQuest Digital Dissertations en ClinicalTrials.gov. Er werd gezocht op termen als music therapy en aphasia, waar de resultaten vervolgens aan een aantal criteria moesten voldoen:
- Het moest gaan om randomized controlled trials en randomized crossover trials;
- De afasie moest ontstaan zijn na een herseninfarct of beroerte, patiënt moet ouder dan 18 jaar zijn;
- Behandelgroep: de patiënten moesten muziektherapie krijgen;
- Controlegroep: therapie waar geen muziek bij wordt gebruikt (conventionele therapie of geen therapie);
- Functionele communicatie als primair doel.
Vervolgens werden de gevonden onderzoeken verder gefilterd op basis van onder andere betrouwbaarheid, kwaliteit, titel, heterogeniteit en de taal van het artikel.
Resultaten
Functionele communicatie
Van de 3075 gevonden artikelen bleven uiteindelijk zes onderzoeken over in de meta-analyse. Binnen deze artikelen vielen 65 patiënten binnen de behandelgroep en 50 binnen de controlegroep. De uitkomsten van de meta-analyse toonden dat, vergeleken met de controlegroep, muziektherapie volgens de onderzoeken afwisselend een positief of géén effect had op de functionele communicatieve vaardigheden van de afasiepatiënten. Deze uitkomsten waren afhankelijk van onder andere onderzoekskwaliteit en de fase waarin de afasiepatiënten zich op dat moment bevonden (lange/korte onset).
Begrip
Voor het bekijken van de verbetering van het taalbegrip van afasiepatiënten zijn drie onderzoeken gebruikt. Muziektherapie had geen effect op het verbeteren van taalbegrip bij afasiepatiënten.
Naspreken
Vijf onderzoeken zijn gebruikt om het effect van muziektherapie op naspreken te bekijken. Uit deze onderzoeken bleek dat, vergeleken met de controlegroep, de afasiepatiënten beter tekst konden herhalen als ze muziektherapie kregen.
Benoemen
Voor dit onderdeel werden drie onderzoeken gebruikt. Hieruit bleek dat benoemen beter lukte na muziektherapie, vergeleken met de controlegroep.
Discussie/conclusie
Uit de resultaten van de meta-analyse kan worden geconcludeerd dat muziektherapie bij afasiepatiënten door een herseninfarct een positief effect heeft op functionele communicatie, naspreken en benoemen, maar niet op taalbegrip. Daarnaast bleek dat de patiënten uit de controlegroep die een conventionele therapie kregen beter waren in functionele communicatie, begrip, naspreken en benoemen dan de patiënten die géén therapie genoten. Patiënten in de subacute fase ondergingen een significante verbetering van bovengenoemde onderdelen bij muziektherapie, terwijl bij patiënten die zich al in de chronische fase van afasie bevonden geen significante verbetering te zien was. Patiënten in de acute fase zijn niet in dit onderzoek meegenomen. Om betrouwbare conclusies te trekken moet er meer onderzoek gedaan worden naar het verband tussen muziektherapie en taalfuncties bij afasie.
Implicaties voor de praktijk
Heb jij al eens een patiënt gehad die muziektherapie kreeg? Wat waren de effecten daarvan?
