De cliënt met afasie beoordeelt met behulp van een vragenlijst zelf zijn/haar communicatief zelfvertrouwen. Als de client niet in staat is om zelfstandig te antwoorden, kan een naaste de vragen beantwoorden. Het is belangrijk dat de naaste het antwoord geeft vanuit het perspectief van de persoon met afasie. Om inzichtelijk te maken of iemand hulp kreeg bij het beantwoorden van de vragen, is hierover een extra vraag toegevoegd.
Bruikbaarheid
De CZA kan gebruikt worden door clinici en onderzoekers. Door middel van deze vragenlijst kan een logopedist inzicht krijgen in de mate van zekerheid die iemand ervaart over de eigen communicatieve vaardigheid in bepaalde situaties. Onderzoekers kunnen de CZA inzetten om persoonlijke factoren van deelnemers in kaart te brengen.
Communicatief zelfvertrouwen bij afasie
De CZA geeft inzicht in hoe zeker een persoon met afasie zich voelt over de eigen communicatieve vaardigheid in bepaalde situaties. Kenmerkend voor het instrument is dat het niet gericht is op iemands taalvaardigheden (hoe goed iemand iets kan), maar op iemands zelfvertrouwen in functionele communicatievaardigheden (hoe zeker iemand zich voelt). Deze inzichten kunnen de logopedist helpen bij het (her)formuleren van concrete behandeldoelen.
De CZA bestaat uit tien items. Elk vraag start met de woorden ‘Hoe zeker voelt u zich’ (bijvoorbeeld: ‘Hoe zeker voelt u zich over uw vaardigheid om te praten via de telefoon?’). Antwoorden worden gegeven op een schaal van 0 (niet zeker) tot 100 (heel zeker), die met emoticons wordt ondersteund. Het afnemen van het instrument duurt ongeveer 15 minuten.
Ook geschikt voor mensen met andere communicatiestoornissen
Ook voor andere populaties met taal- of communicatiestoornissen (bijvoorbeeld stotteren, dysartrie of spraakapraxie) kan de CZA nuttig zijn.
Inhoud en documenten
De CZA bestaat uit een handleiding en een afnamelijst met vragen. Deze zijn eveneens te downloaden vanaf Meedoen met afasie en Neurocom.be.
Met toestemming van het UMCG publiceren we hierbij het meetinstrument en de handleiding:
Meer informatie
- Meer informatie over de achtergrond van de CZA, een beschrijving van het instrument en uitleg over het gebruik in de logopedische praktijk zijn binnenkort te lezen in het artikel “Meetinstrument voor communicatief zelfvertrouwen bij afasie (CZA), Vertaling van de CCRSA naar het Nederlands” (Dorland, Killmer, Vandenborre & Groenewold, 2023).
- Tijdens de Afasieconferentie 2023 heeft Heleen Dorland een presentatie gegeven over de CZA: Communicatief zelfvertrouwen bij mensen met afasie: vertaling van de CCRSA naar het Nederlands (CZA). Zie hier om haar presentatie te bekijken (vrijdag 6 oktober, 2×20 lezingen).
Evaluatie
Omdat de projectgroep het belangrijk vindt dat het instrument voor iedereen beschikbaar is, stelt COPACA de CZA vrij beschikbaar. De onderzoekers stellen het zeer op prijs als gebruikers hun ervaringen met de CZA delen, zodat deze teruggekoppeld kunnen worden aan subsidieverstrekkers ZonMw en de Hersenstichting en in een later stadium aanpassingen kunnen worden doorgevoerd.
Via deze link komt u bij de korte vragenlijst. Namens de onderzoekers bedankt voor het invullen!
Meer informatie over COPACA
Ga voor meer informatie over het overkoepelende onderzoeksproject naar www.meedoenmetafasie.nl.
