Artikel
Azevedo, N., Kehayia, E., Jarema, G., Le Dorze, G., Beaujard, C., & Yvon, M. (2024). How artificial intelligence (AI) is used in aphasia rehabilitation: A scoping review. Aphasiology, 38(2), 305-336.
Achtergrond en doel van de studie
In de afgelopen jaren is kunstmatige intelligentie, ook wel artificial intelligence (AI), steeds belangrijker geworden in verschillende sectoren, waaronder de gezondheidszorg. Echter is er nog weinig bekend over hoe AI wordt toegepast in het revalidatietraject van personen met afasie (PMA). Het doel van deze scoping review was ten eerste om te beschrijven hoe AI momenteel wordt gebruikt in het revalidatietraject van mensen met afasie. Ten tweede om te beschrijven of en hoe AI wordt geïntegreerd in apparaten of apps voor ondersteunende communicatie gerelateerd aan afasierevalidatie.
Methode
De volgende onderzoeksvraag werd geformuleerd: “Op welke manier wordt AI gebruikt in de taalrevalidatie voor PMA?” Zes databases werden doorzocht. Dit resulteerde in 663 studies. Na toepassing van verschillende inclusiecriteria bleven 28 geschikte studies over. Deze studies werden geanalyseerd en samengevat in vier hoofdthema’s:
(1) AI voor classificatie of diagnose van afasiesyndromen of primaire progressieve afasie (PPA) en PPA-varianten;
(2) AI gebruik voor afasietherapie;
(3) AI gebruikt voor het creëren van lexicalisatiemodellen; en
(4) AI gebruikt voor het classificeren van een parafasie.
Resultaten
De meeste studies (n=17) beschreven hoe AI wordt gebruikt om een afasie syndroom te classificeren of om een PMA te onderscheiden van gezonde controles of personen met dementie. Zeven studies beschreven hoe AI werd gebruikt ter ondersteuning van een interventie. Twee studies beschreven hoe AI gebruikt kan worden om een lexicalisatiemodel te maken en nog eens twee studies beschreven hoe AI gebruikt kan worden om parafasieën van een PMA te classificeren.
Hieronder zijn de resultaten beschreven per hoofdthema:
1. AI voor classificatie of diagnose van afasie/afatische syndromen of primaire progressieve afasie (PPA)/PPA-varianten
Tot nu toe is er al veel onderzoek gedaan naar hoe AI in de gezondheidszorg gebruikt kan worden voor het stellen van diagnoses of het classificeren van een bepaald type afasie. Het is dus niet verassend dat de meeste artikelen die gevonden zijn (n=17) hier iets over schrijven. Dit zou een logopedist in de praktijk veel tijd kunnen besparen. In de review wordt geconcludeerd dat bij elk onderzoek, ongeacht het type AI dat werd gebruikt, er gedifferentieerd kon worden tussen verschillende vormen van afasie met een hoge mate van nauwkeurigheid.
2. AI gebruikt voor afasietherapie
Tot deze categorie behoren zeven studies. Eén studie beschreef een applicatie die PMA feedback geeft op verbale uitingen tijdens taaloefeningen thuis. Vier studies beschreven een technologie van automatische spraakherkenning die gebruikt kan worden bij een interventie of beoordeling. Twee studies beschreven nieuwe op AI gebaseerde behandelprogramma’s.
3. AI gebruikt voor lexicalisatie modellen
Er worden twee artikelen beschreven die AI gebruiken om een lexicalisatie-model te creëren dat benoemfouten kan simuleren van in dit geval Fins-sprekende personen. In beide artikelen was het model in staat om dit te doen met een relatief hoge mate van nauwkeurigheid.
4. Classificatie van parafasieën
De laatste twee artikelen beschrijven hoe AI gebruikt kan worden om verschillende soorten parafasieën bij een PMA te classificeren. Beiden studies slaagden erin om verschillende parafasieën te kunnen classificeren, wat gebruikt kan worden voor zowel het stellen van diagnoses als eventueel ook therapie.
Conclusie
Concluderend kan er gesteld worden dat de meeste artikelen over het gebruik van AI in het revalidatieproces gerelateerd zijn aan het stellen van diagnoses of het classificeren van verschillende types afasie. Alhoewel op dit moment AI nog niet echt geïntegreerd is in de klinische praktijk, tonen recente onderzoeken aan dat AI mogelijk gebruikt kan worden als onderdeel van de afasiebehandeling. Methodes van automatische spraakherkenning kunnen bruikbaar zijn in het revalidatieproces, bijvoorbeeld ter ondersteuning van apparaten voor ondersteunende communicatie.
Vragen
- Maak jij op dit moment als gebruik van AI in je werk?
- Wat zouden nadelen zijn van AI gebruiken in het revalidatieproces?
- Waar zou jij AI voor inzetten, eerder voor diagnostiek of behandeling?
