Genomineerden Harry Moeskops Bokaal 2020

Inleiding

De Harry Moeskops Bokaal wordt met ingang van 2019 jaarlijks uitgereikt aan een persoon die iets heeft betekend of ontwikkeld ten behoeve van mensen met afasie. De prijs kan ook naar een groep personen gaan. De prijs is een ereprijs in de vorm van een bokaal. Hij is genoemd naar Harry Moeskops, mede-oprichter en eerste voorzitter (van 2013-2018) van AfasieNet.

Hieronder vindt je de drie genomineerden voor 2020 (in alfabetische volgorde) met een toelichting door degenen(n) die deze persoon heeft/hebben genomineerd. Conform het reglement wordt de naam van degene die een kandidaat nomineert niet bekend gemaakt.

1. Philine Berns

Philine Berns heeft deze prijs meer dan verdiend met haar lange staat van dienst op het gebied van afasie.

Na een aantal jaren gewerkt te hebben als logopedist/ afasietherapeut in verpleeghuizen en revalidatiecentra, maakte Philine de stap naar het onderwijs, als docent logopedie aan de Hogeschool Rotterdam. Haar aandachtsgebied is altijd de neurologopedie geweest en de afasietherapie in het bijzonder. In deze rol heeft zij veel aspirant-logopedisten weten te enthousiasmeren en inspireren voor de afasie. Het is haar bijzondere verdienste dat zij hierbij aandacht had voor de hele breedte van de afasietherapie, in ICF termen: van stoornis tot en met participatie niveau.

Ook in haar functie als stuurgroep lid en docent van de opleiding Neurologische Taal- en Spraakstoornissen (NTSS) heeft zij een belangrijke bijdrage geleverd aan de verdere professionalisering van het werk van vele collega logopedist-afasietherapeuten. Haar didactische kwaliteiten in combinatie met haar aandacht voor de inhoud zijn van groot belang geweest voor de kwaliteit van deze opleiding.

In al haar werkzaamheden op het gebied van de afasie was vooral de persóón met afasie het vertrekpunt voor de logopedisch afasiebehandeling. Nog vóór er aandacht was voor het betrekken van personen met afasie bij diverse onderwijsactiviteiten zorgde zij ervoor dat personen met afasie – reeds in de negentiger jaren van de vorige eeuw! – een stem kregen binnen de opleiding Logopedie in Rotterdam. In nauwe samenwerking met het afasiecentrum Rotterdam en omstreken, verzorgden personen met afasie gastcolleges en namen zij deel aan de assessments afasiediagnostiek van 2e jaars logopediestudenten als mede beoordelaar.

Ook in nevenactiviteiten schonk zij bijzondere aandacht aan de professionalisering van zorg bij afasie, middels de casuïstiekboeken ‘Status Afasietherapie’, en boeken die het logopedisch handelen nader expliciteren, zoals in ‘Dialoog’.
Zij was mede auteur van de NAIS, de NVAT-Afasie Interventie Schema’s, die voor de NVLF een belangrijke opmaat bleek naar het schrijven van de eerste Nederlandse Richtlijn Diagnostiek en behandeling van afasie bij volwassenen, die onder haar bezielende leiding in 2015 werd gepubliceerd.

En in het kader van ‘practice what you preach’ nam zij het initiatief tot de ontwikkeling van de cursus Con-tAct, samen met Nicole Jünger en Judith Oostveen. Met deze train-de-trainer cursus maakt zij het mogelijk voor vele collega’s om het communicatief klimaat voor personen met afasie in de Nederlandse gezondheidszorg op de kaart te zetten en te verbeteren.

Voor Philine gaan ‘evidence based’ handelen en oog voor ‘de persoon achter de afasie’ altijd hand in hand.

2. Rianne Brinkman

Rianne Brinkman heeft de afgelopen jaren erg veel gedaan om ons én de mensen met afasie bewust te maken van de veranderde identiteit ten gevolge van het hersenletsel i.c.m. afasie. In mijn ogen is dit van zeer veel waarde, omdat hiermee heel duidelijk wordt dat alleen het behandelen van de communicatieve gevolgen onvoldoende is om personen met afasie (PMA) hun kwaliteit van leven te optimaliseren.

Als logopedisten leggen wij al binnen de opleiding de focus op de communicatie en daarmee op de communicatieve gevolgen die afasie met zich mee brengt. Tijdens mijn werk ontdekte ik echter al snel dat juist door die bemoeilijkte communicatie, er maar weinig mensen over blijven waar PMA écht gesprekken mee kunnen voeren. Daardoor krijgen de gesprekken met logopedisten meer diepgang, want “met jou lukt het wel” – aldus diverse PMA die ik tijdens mijn werk heb mogen behandelen. Wanneer je tijdens die gesprekken echter geen relatie kunt leggen tussen de impact van de afasie en de identiteit van een persoon, dan zullen de diepgaande gesprekken slechts blijven wat ze zijn: gesprekken. Mogelijk wel gesprekken die tijdelijke verlichting bieden, maar er is minder ruimte voor het leggen van relaties en daarmee verkrijgen van diepere inzichten, die kunnen bijdragen aan het omgaan met het veranderde leven, het veranderde zijn. Identiteit is een cruciaal begrip.

Rianne heeft niet alleen weten te verhelderen hoe de identiteit deels tot stand komt en samenhangt met veranderingen t.g.v. hersenletsel en afasie: ze is ook heel actief in het verspreiden van deze relevante informatie én heeft werkvormen ontwikkeld, waarmee wij als logopedisten heel direct aan de slag kunnen met de PMA én waarmee we vervolgens de PMA handvaten kunnen geven voor verwerking en het (opnieuw) verkrijgen van grip op diens eigen identiteit.

Juist in onze maatschappij, met een duidelijke focus op gezond zijn en beter worden, waarbij er veel aandacht is voor prestatie en waarbij we zo ontzettend veel communicatie inzetten, is het zo ontzettend waardevol dat er mensen zijn die over de randen van hun vak durven te kijken én werk durven te maken van de gaten die ze zien. In mijn ogen heeft Rianne wezenlijk aandacht en ruimte gecreëerd voor een stukje grijs gebied tussen logopedisten en psychologen en hierin een brug geslagen door ons mee te nemen en handvaten te geven voor een zeer wezenlijk begrip, waar we allemaal onze eigen worstelingen mee (kunnen) hebben: identiteit. En hoe mooi is het dat, als je identiteit opeens zo’n dreun krijgt door hersenletsel en afasie, een behandelaar dat ziet én jou kan helpen tijdens jouw persoonlijke (her)ontdekkingstocht naar jouw kern?

Dankzij Rianne en haar zeer toegankelijke en praktisch toepasbare werk, ligt dat allemaal binnen onze mogelijkheden en dat verdient deze prachtige erkenning in de vorm van de Harry Moeskops Bokaal!

3. Judith Feiken

Judith is al langer dan 20 jaar werkzaam als logopedist en klinisch linguïst in de klinische praktijk. Zij heeft vele personen met afasie en hun partners behandeld.
Daarnaast heeft Judith zich al vele jaren ingezet om ons vakgebied op verschillende manieren verder te helpen.

Zo geeft Judith al vele jaren cursus.
Ze is begonnen met de PALPA-cursus samen met Petra Links.
Daarna is ze gestart met het geven van cursussen over diagnostiek en behandeling van Spraakapraxie.

Judith speelt een prominente rol in Nederland maar ook internationaal op het gebied van Spraakapraxie. Zij heeft samen met Roel Jonkers de DIAS ontwikkeld, een diagnostisch instrument om de diagnose en ernst van Spraakapraxie vast te stellen.
Daarna heeft ze met haar collega’s van Beatrixoord en studenten van de Hanzehogeschool Groningen het TIAS ontwikkeld, een programma om mensen met Spraakapraxie te behandelen.
Uiteindelijk heeft ze de STAPP-app ontwikkeld waarin oefeningen voor afasie en spraakapraxie zijn geïntegreerd aan de hand van het model van Ellis & Young. De waarde van deze app heeft zich al lang bewezen, maar met name in deze Coronatijd was de STAPP-app voor vele personen met afasie een uitkomst! Het biedt de mogelijkheid om thuis en op afstand te oefenen.

Kortom, Judith heeft haar sporen verdiend in het klinische werkveld van de neurologische taal- en spraakstoornissen in de directe patiëntenzorg maar ook in de kennisontwikkeling en –verspreiding. De Harry Moeskops Bokaal zou een passende waardering zijn voor haar werk.